Written by: Matthew Weiner
Directed by: Alan Taylor
O διασημιστής Don Draper πασχίζει να κοντρολάρει την προβληματική του ερωτική ζωή, την ίδια στιγμή που ένας σημαντικός λογαριασμός κινδυνεύει να χαθεί για την εταιρεία που εργάζεται, την Sterling-Cooper.
______________________________________________________
Συχνότερα από ό,τι όχι, μια σειρά ή ταινία επιχειρεί να μας μεταφέρει σε μια εποχή που έχει προ πολλού περάσει, αλλά το αποτέλεσμα μοιάζει αρκετά ψεύτικο ώστε να βγάζει τον θεατή έξω από την εποχή. Το "Mad Men" είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που το ταξίδι στο παρελθόν δουλεύει άψογα. Από την φανταστική πρώτη σκηνή κιόλας, είμαστε τόσο βυθισμένοι μέσα σε αυτή την προ-politically correct Αμερική των '60s, που ούτε για ένα λεπτό δε σταματάμε να σκεφτούμε στα πλαίσια των ηθοποιών ή της σκηνογραφίας-- όλα μοιάζουν ρεαλιστικά σε απίστευτο βαθμό, και σε αυτό βοηθούν διάφοροι παράγοντες.
Πέρα όμως από τους προφανείς (κουστούμια, καλλιτεχνική διεύθυνση, ταιριαστά στητές ερμηνείες) περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τη δουλειά την καταφέρνουν οι διάλογοι του Weiner. Η σειρά διαδραματίζεται σε μια εποχή που οι γυναίκες ήταν κάτι λίγο παραπάνω από γλάστρες στον εργασιακό χώρο, εκεί μόνο για να έχουν οι άντρες κάτι να σχολιάζουν. Οι επιδιώξεις τους δεν φτάνουν ποτέ πέραν του παντρολογήματος, και αν οι σχέσεις μεταξύ των φύλων ήταν σε αυτά τα επίπεδα, τότε όσο λιγότερο μιλήσουμε για τις σχέσεις των φυλών, τόσο το καλύτερο.
Στην φανταστική εναρκτήρια σκηνή, ο πρωταγωνιστής Don Draper (ένας Jon Hamm που κουβαλάει στο παρουσιαστικό και τις εκφράσεις του όλα τα χαρακτηριστικά ενός επιτυχημένου επαγγελματία της εποχής) προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει ένα καλό σλόγκαν για τη διαφημιστική εκστρατεία της Lucky Strike, τώρα που η κυβέρνηση έχει για πρώτη φορά κηρύξει τον πόλεμο απέναντι στις καπνοβιομηχανίες. Σε αυτή τη σκηνή έχουμε όλο το set-up που χρειαζόμαστε, τόσο σαν ιστορία (ακολουθούμε τα μέλη μιας διαφημιστικής εταιρείας της Madison Avenue), όσο σαν ύφος (τα πάντα βουτηγμένα στον καπνό, και διαποτισμένα με έναν διόλου απολογητικό politically incorrect τόνο), αλλά και σε subtext. (καθώς ο ήρωάς μας με το πικρό χαμόγελό του μας κάνει ξεκάθαρο πως κάτι λείπει από τη ζωή του, και δεν είναι σίγουρος τι. Κοιτάζει τους ευτυχισμένους ανθρώπους γύρω του, αλλά δε συμμετέχει. Είναι επειδή θέλει περισσότερα από τη ζωή του, ή μήπως λιγότερα?)
Στην πορεία του πρώτου αυτού επεισοδίου γνωρίζουμε σταδιακά το υπόλοιπο ensemble, από το οποίο ξεχωρίζει ο νεαρός διαφημιστής που νομίζει ακόμα πως όλος ο κόσμος είναι στα πόδια του. Ο Pete, ερμηνευμένος ιδανικά από τον Vincent Kartheiser (που έχει έρθει πολύ δρόμο από τότε που έπαιζε μονοδιάστατα θυμωμένα τον Connor στο "Angel"), αποτελεί τον κατάλληλο συνδυασμό μοναξιάς (παντρεύεται για τα λεφτά, και σε μια και μοναδική σκηνή προς το τέλος γίνεται εμφανές πόσο πολύ αποζητά την ανθρώπινη επαφή) και αλαζονείας (οπουδήποτε αλλού). Προσέξτε ακόμα την Christina Hendricks (Saffron του "Firefly", επιτέλους ξανά στην οθόνη μας) ως περίπου η τσατσά των γραμματέων, την Rosemarie DeWitt (την λάτρεψα στο "Standoff") ως η ρεαλιστική και προσγειωμένη love affair του Don, και τον John Slattery (ο Ισχυρός Και Γοητευτικός Πολιτικός™ που θυμάστε στις μισές τηλεοπτικές σειρές) ως, φυσικά, το αφεντικό του Don.
Έξω από το καστ, το θαυμάσιο σενάριο, και την ατμόσφαιρα που θυμίζει κάθε άλλο παρά μεσαίου budget τηλεοπτική σειρά, είναι και η σκηνοθεσία του Alan Taylor (άλλος ένας "Sopranos" alum, πέραν του δημιουργού Weiner) που βοηθάει τα πάντα να ταιριάξουν ιδανικά. Αν και το θέμα ακούγεται κάπως βαρύ (μπίζνες και πολιτική σε μια ηθογραφία της Νεάς Υόρκης των sixties) στην πραγματικότητα όλα εδώ κυλούν με αξιοθαύμαστο ρυθμό, και προσωπικά δε σταμάτησα δευτερόλεπτο για να χαζέψω τα σκηνικά, ή οτιδήποτε κάνει κάποιος όταν βαριέται με οτιδήποτε άλλο συμβαίνει επί της οθόνης. Το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα ευχάριστο, και αν και ακόμα δε γνωρίζουμε αρκετά όλους τους χαρακτήρες, φαντάζει απίθανο να επέλθει μια τόσο κατακόρυφη πτώση στην ποιότητα, που μέχρι το τέλος της σεζόν να μην διψάω για περισσότερο.
Το "Mad Men" δεν είναι χωρίς τα μικρά του προβληματάκια, καθώς τα εύκολα χρονολογικά αστεία είναι ένα από τα πιο ενοχλητικά πράγματα που μπορώ να εντοπίσω σε μια ιστορία εποχής. Ο Roger Sterling θεωρούσε δεδομένο οτι θα κέρδιζε ο Nixon, χα χα. Ο Don αστειεύτηκε πως δεν υπάρχει μηχανή που να αναπαράγει έντυπα, χα χα. Αν μειωθούν αυτά τα αστεία (καταλαβαίνω πως ο πειρασμός είναι μεγάλος, but still) και ταυτόχρονα σταματήσει ο Weiner να μας κοπανά στο κεφάλι με θεωρητικά subtle κλεισίματα του ματιού, πως ο Salvatore είναι gay, τότε θα έχουμε ένα ακόμα πιο απολαυστικό αποτέλεσμα.
Σε κάθε περίπτωση, αυτά είναι πταίσματα. Το "Mad Men" είναι από το πρώτο του κιόλας επεισόδιο, η καλύτερη σειρά που θα δούμε ολόκληρο το καλοκαίρι.
Season 1, Episode 1, "Smoke Gets in Your Eyes"
Season 1, Episode 2, "Ladies Room"
Written by: Matthew Weiner
Directed by: Alan Taylor
H Peggy βρίσκεται αντιμέτωπη με τις ανήθικες προτάσεις ενός συνεργάτη του αφεντικού της, ο Don προσπαθεί να ανακαλύψει τι θέλουν οι γυναίκες, και την ίδια ώρα η σύζυγός του αναρωτιέται αν όλα πάνε καλά με την υγεία της.
______________________________________________________
Το πορτρέτο της Betty πρέπει και να ήταν μια από τις πιο αβάσταχτα ακριβείς ηθογραφίες της εποχής, έτσι όπως έβλεπε αργά και σταθερά να χάνει τον έλεγχο του εαυτού της αλλά να φοβάται υπερβολικά να κάνει το παραμικρό ώστε να μη χάσει τα ελάχιστα πράγματα που ήδη έχει στη ζωή της.
Μικρές λεπτομέρειες συνεχίζουν να με τρομάζουν σχετικά με το κλίμα της εποχής (η Betty να λέει με φυσικότητα πως δεν την πειράζει ο γιος της να έχει σημάδι γιατί είναι αγόρι, ενώ η κόρη της θα καταστραφεί, ή το "Who cares?" του Roger όταν ο Don ρωτάει τι θέλουν οι γυναίκες) αλλά αυτό που με κατέστρεψε ήταν να παρακολουθώ για μια βασανιστική ώρα τη Betty να είναι το πρότυπο της δούλας συζύγου αλλά να τρέμει στην προοπτική του να χάσει τον Don. Tο διαζύγιο στο μυαλό της δεν είναι απελευθέρωση από μια καταναγκαστική ζωή, αλλά ακόμα μεγαλύτερη βύθιση στην αστική της απόγνωση.
Από την άλλη, ο άντρας της ακροβατεί ανάμεσα σε μια συζυγική ζωή και μια παράνομη σχέση οι οποίες τον αφήνουν σχεδόν εξίσου ανικανοποίητο, με την ίδια απορία να κρέμεται στα χείλη του: "What do women want?" Οι διαμετρικά αντίθετες ζωές των δύο γυναικών της ζωής του αδυνατούν να απαντήσουν το ερώτημα για χάρη του (η Midge αναζητά εύκολο σεξ δίχως να το κεύβει ή να αισθάνεται ενοχές γι'αυτό, αλλά και δίχως να είναι διατεθειμένη να παραδεχτεί οτι αυτό τη γεμίζει, η Betty... η Betty ούτως ή άλλως δεν σκέφτεται και πάρα πολύ για τον εαυτό της) έτσι ο Don αφήνει τον ψυχίατρο της γυναίκας του να βρει την απάντηση γι'αυτόν. Κάτι μου λέει οτι η σοκαριστική του κίνηση στο τέλος του επεισοδίου δε θα σταθεί ικανή να του παρέχει τις απαντήσεις που ψάχνει.
Το επόμενο επεισόδιο υποτίθεται πως είναι focused στον χαρακτήρα του Pete, οπότε υποθέτω πως θα δούμε και πολλά περισσότερα σχετικά με την Peggy που αυτή τη στιγμή μοιάζει ακόμα συγχυσμένη. Άβγαλτη, έχει μόλις αρχίσει να συνειδητοποιεί τη θέση της στον εργασιακό της χώρο, και κατ'επέκταση στην κοινωνία της μεγαλούπολης, καθώς ακόμα και το "καλό παιδί" του γραφείου δεν άντεξε μισό επεισόδιο πριν θελήσει κι αυτός να μπει στη φούστα της. Η αντίδραση της Joan (η Christina Hendricks είναι μια οπτασία σε αυτό το ρόλο) είναι στη λογική του "uh-duh!" και τώρα, με την επιστροφή του Pete, θέλω να δω αν θα προσπαθήσει η Peggy να αντισταθεί ή όχι στο να γίνει μια μικρή Joan κι αυτή. Αν ακόμα διατηρεί κάποιο κομμάτι της αθωότητάς της, είναι επειδή βλέπει τον εαυτό της, αφελώς, ως ερωμένη του, κάτι όμως μου λέει οτι το μικρό καθαρματάκι θα τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια της, και είναι τότε που θα δούμε τις άμυνες της μικρής γραμματέως.
Season 1, Episode 3, "Marriage of Figaro"
Written by: Tom Palmer
Directed by: Ed Bianchi
Ο Don αποκαλύπτεται στη Rachel, την ώρα που η κόρη του έχει γενέθλια. Στο μεταξύ, έχει μια ενδιαφέρουσα συνάντηση καθώς επιβαίνει το τραίνο από τη δουλειά του.
______________________________________________________
Πρόκειται για το λιγότερο αγαπημένο μου επεισόδιο ως τώρα, αν και από τη μέση και μετά όταν το σκηνικό μεταφέρεται από το γραφείο στο πάρτυ γενεθλίων της κόρης του Don, ανεβαίνει στα γνωστά επίπεδα της επώδυνης καταγραφής ενός χαρακτήρα παγιδευμένου σε λάθος εποχή. Ο Don λίγο πριν το τέλος, αδυνατεί να βγει από το αυτοκίνητό του και να επιστρέψει στο πάρτυ, καθώς νιώθει τον ανεξήγητο κλοιό να σφίγγει γύρω του. Νωρίτερα είχε δεχτεί την απόρριψη της Rachel (η οποία δεν έδειξε την ίδια προθυμία να μεταλλαχθεί σε μια άλλη Midge για χάρη του) και στην αρχή του επεισοδίου, στην κορυφαία σεκάνς του 40λέπτου, συναντά στο τρένο κάποιον που νομίζει πως τον γνωρίζει, και τον καλεί με λάθος όνομα. Αν δεν είναι αυτό ένα ιδιοφυές σχόλιο πάνω στην ύπαρξη ενός ανθρώπου που νιώθει πως ζει τη ζωή κάποιου άλλου, τότε δεν ξέρω τι είναι.
Την ίδια στιγμή όμως που η περσόνα του Don συνεχίζει να με συναρπάζει, αυτό που μπορώ να ξεχωρίσω ως μοναδικό ουσιαστικό πρόβλημα της σειράς άρχισε να γίνεται εμφανές. Αποτελεί μεν το "Mad Men" μια αποστομωτική καταγραφή της εποχής, και μέσω αυτής μετατρέπεται με το έντεχνο και υπόγειο γράψιμο σε ηθογραφικό σχόλιο συμπεριφορών αιώνιων, αλλά αυτό ως αποστολή θα όφειλε να στηρίζει μια γενικότερη κατεύθυνση που εδώ δεν υπάρχει-- ακόμα. Να το πω ξερά και μπακάλικα, η σειρά δεν έχει πλοκή. Και αυτό ακόμα δε με πειράζει, όσο υπάρχουν τόσες πτυχές ανεξερεύνητες, και δε νομίζω να αποτελέσει πρόβλημα σε αυτή τη σεζόν, αλλά το σημειώνω ως μοναδική μου ανησυχία.
Season 1, Episode 4, "New Amsterdam"
Written by: Lisa Albert
Directed by: Tim Hunter
Ο Don τιμωρεί τον Pete όταν αυτός ξεπερνάει τα όρια. Ταυτόχρονα, γνωρίζουμε την οικογένεια του νεαρού κυρίου Campbell.
______________________________________________________
Το πορτρέτο του Pete που μας παρουσιάζει αυτό το επεισόδιο δεν έχει τον παράγοντα εντυπωσιασμό όπως ο πιλότος, αλλά στα πλαίσια της σειράς ενδέχεται να αποδειχτεί το σημαντικότερο επεισόδιο-- είναι σίγουρα το προσωπικό μου αγαπημένο για την ώρα. Δεν είναι οτι βλέποντάς το συμπαθώ πλέον τον Pete, αυτό το μικρό καθαρματάκι που είναι έτοιμο να πατήσει επί πτωμάτων για να ανέβει θέσεις στην εταιρεία γρηγορότερα από όσο του έρχονται ιδέες. Αλλά τουλάχιστον τώρα τον καταλαβαίνω, έστω.
Πρέπει να δώσει κανείς έξτρα πόντους στον Matthew Weiner διότι αυτά τα οδυνηρά πορτρέτα των χαρακτήρων που σιγά-σιγά παρουσιάζει, καταφέρνουν και εστιάζουν το κάθε ένα σε μια διαφορετική πτυχή του πώς μπορεί η κοινωνία και οι ετικέτες της να φέρουν τη δυστυχία σε ένα μέλος της. Έτσι, ο τρόπος με τον οποίο είναι παγιδευμένος ο Pete διαφέρει απόλυτα από εκείνον του Don. (και παρεμπιπτόντως, είμαι περίεργος να δω αν θα δούμε κάποιο ανάλογο spotlight στον Salvatore, που παραμένει με διαφορά η μεγαλύτερή μου ενόχληση στη σειρά, για την ώρα.) Εκεί που ο Don τα έχει όλα, αλλά νιώθει τόσο άδειος και ανικανοποίητος που δε θέλει και δεν περιμένει απολύτως τίποτα, ο Pete είναι ο πιτσιρικάς που βρέθηκε για πρώτη φορά στο πάρτι με όλα τα κουλ παιδιά του σχολείου-- αλλά αυτό που δεν ξέρει είναι οτι βρέθηκε εκεί μόνο επειδή η μητέρα του είχε πάρει τηλέφωνο και το είχε απαιτήσει. Η κατάρα του ονόματος και της κληρονομιάς που είναι ταυτόχρονα πασπαρτού αλλά και βάρος ασήκωτο, είναι μια θεματική άχρονη. Οι Petes ήταν relevant στα '70s, είναι relevant και τη στιγμή που μιλάμε.
Όχι οτι αυτά που γνωρίζει όμως ο Pete τον κάνουν να αισθάνεται καθόλου καλύτερα. Ο πατέρας του είναι ένα κομπλεξικό αρχίδι που κάνει τον Christian Sheppard να μοιάζει με τον Sandy Cohen. Έχοντας ακόμη απωθημένο το οτι ζει μια πλούσια ζωή την οποία -αισθάνεται πως- δεν αξίζει, αρνείται να αναγνωρίσει στον γιο του τα όσα έχει καταφέρει ως σήμερα. Στο μυαλό του, επιτυχία είναι κάτι πολύ συγκεκριμένο, και ο Pete δεν είναι αυτό. “We gave you everything. We gave you your name. What have you done with it?” λέει στον γιο του, στην πιο συνταρακτική ατάκα του επεισοδίου. Αυτό όμως που δεν του ομολογεί με την ίδια ευκολία, είναι η προέλευση αυτών των καταπιεσμένων συναισθημάτων, το πώς αφού ο ίδιος δεν κατάφερε να χτίσει την περουσία που τώρα διαχειρίζεται, πρέπει να το κάνει ο γιος του.
Και σα να μην έφτανε στον Pete η πλήρης απουσία μιας φυσιολογικής πατρικής φιγούρας (εξ ου και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τον Don?) έχει παντρευτεί μια καταπιεστική και κακομαθημένη πλούσια κόρη, πιθανώς στο δρόμο της πλήρους μεταμόρφωσης στον πατέρα του. "Αμαρτίες γονέων...": ο Μatthew Weiner έχει μαθητεύσει δίπλα στον David Chase όσο έγραφε στους "Sopranos", και οι επιρροές κάνουν τώρα ξεκάθαρα την εμφάνισή τους. Αν υπήρχε ένα show που έδειχνε ξεκάθαρα και επίπονα πως όλοι είμαστε καταδικασμένοι να γίνουμε οι γονείς μας, ήταν το αριστούργημα του ΗΒΟ.
Υπήρχαν κι άλλα στοιχεία του επεισοδίου που με ικανοποίησαν πλήρως (η περίπου φιλία της Betty με τη χωρισμένη Helen, της οποίας τον γιο τον κόβω να μεγαλώνει και να γίνεται ο Crispin Glover, ο τρόπος με τον οποίο ο Roger έκανε τον Pete να νομίσει πως ο Don έσωσε τη δουλειά του, ο φανταστικός μονόλογος του John Slattery καθώς εξηγούσε την σχεδόν ερωτική σχέση του Roger με το ποτό) αλλά αυτό που κυρίως κρατάω είναι, μη γελιόμαστε, η περιήγησή μας στην ψυχή του Pete Campbell. Βοηθούμενος από μια ερμηνεία-έκπληξη από τον Vincent Kartheiser (ποιος να το έλεγε όταν μας ενοχλούσε ως Connor στο "Angel") στα μάτια και τις εκφράσεις του οποίου τρέχουν χίλια συναισθήματα όταν του δίνεται η ευκαιρία να παρουσιάσει τις ιδέες του, αλλά ένα και μοναδικό όταν αντιμετωπίζει τον πατέρα του ή τη γυναίκα του, (απογοήτευση και παραίτηση, αντίστοιχα) η σεναριογράφος Lisa Albert παρέδωσε την πρώτη σπουδαία τηλεοπτική ώρα της σεζόν που να μην έχει γραφτεί από τον David Milch.
Season 1, Episode 5, "5G"
Written by: Matthew Weiner
Directed by: Leslie Linka Glatter
Η φωτογραφία του Don δημοσιεύεται στην εφημερίδα και κάποιος από το κρυφό παρελθόν του έρχεται και τον βρίσκει στο παρόν. Μια ιστορία του Ken δημοσιεύεται σε περιοδικό ευρείας κυκλοφορίας, κάνοντας όλους τους συναδέλφους του να τον ζηλεύουν.
______________________________________________________
Δεν περίμενα καθόλου μια τέτοια εξέλιξη. Αυτό που ήσυχα έμοιαζε να χτίζει ο δημιουργός Matthew Weiner ήταν μια σειρά μελαγχολικών πορτρέτων που μιλώντας για μια συγκεκριμένη εποχή καταφέρνουν να τραβούν παραλλήλους και στο σήμερα. Και όχι οτι το "Mad Men" δεν είναι κυρίως αυτό, αλλά πάνω στην ώρα που εξέφρασα μια μικρή μου ανησυχία για έλλειψη κατεύθυνσης, έρχεται η πιο αναπάντεχη εξέλιξη που θα μπορούσα να σκεφτώ.
Όχι οτι δεν είχε υπάρξει η προειδοποιητική βολή, με τον άγνωστο στο τρένο που αποκάλεσε τον Don, Dick. Απλώς είχα επιλέξει να διαβάσω εκείνη τη σκηνή καθαρά συμβολικά, στα πλαίσια της σκιαγράφησης του Don που έμοιαζε να ζει τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου, ενός ανθρώπου ξένου προς αυτόν. Ε, τελικά αυτό ακριβώς συμβαίνει. Huh.
Δεν είμαι απόλυτα σίγουρος αν μου αρέσει αυτή η τόσο κυριολεκτική μεταφορά αυτού που ως τώρα βρισκόταν απλώς ανάμεσα στις γραμμές, αλλά σίγουρα κάνει για ακόμα πιο ενδιαφέρουσα τηλεόραση. Δε θα κάτσω να απαριθμήσω τις απορίες που γεννιούνται από την αποκάλυψη της αληθινής ταυτότητας του Don, καθώς και ορισμένων hints για τις συνθήκες υπό τις οποίες έφτασε σε αυτό το σημείο απόγνωσης, απλώς θα περιμένω αναπαυτικά να λάβω τις απαντήσεις.
Δίχως αυτές δεν είμαστε ακριβώς σε θέση να κατανοήσουμε περαιτέρω τη διπλή φύση αυτού του συναρπαστικού χαρακτήρα, παρά μόνο να θαυμάσουμε μια αποστομωτική αντίθεση: o Don/Dick, πιο σκληρός και απάνθρωπος από ποτέ, αντιδρά στο άκουσμα του νέου του θανάτου της μητέρας του από καρκίνο με ένα παγωμένο "Good." Είναι όμως ο ίδιος άνθρωπος που (παρά τις προσπάθειες του Matthew Weiner να μας παραπλανήσει για το αντίθετο) όχι μόνο δεν πηγαίνει στο δωμάτιο '5G' για να σκοτώσει τον Adam, αλλά για να του δώσει όλες τις οικονομίες του και, με μια αγκαλιά την οποία πίστεψα, να τον στείλει στο άγνωστο μη μπορώντας να κάνει αλλιώς. (5G φυσικά είναι κάτι παραπάνω από το δωμάτιο του ξενοδοχείου-- είναι το ποσό με το οποίο ο Don εξαγοράζει την εκ νέου εγκατάλειψη του αδερφού του.)
Tα ψέμματα έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται επικίνδυνα στον καθαρό (αλλά βαρετό) ουρανό του Don, και είναι θέμα χρόνου για την πρώτη ρωγμή-- τότε φανταζόμαστε τι θα επακολουθήσει. Ήδη η Peggy μυρίστηκε (και μοιράστηκε) κάτι που δεν έπρεπε να γίνει γνωστό, και όσο κι αν θέλει να το κρατήσει μυστικό η αφελής γραμματέας, όχι μόνο είμαι βέβαιος οτι δεν θα τα καταφέρει, αλλά θα βρει και τον μπελά της για αυτό. Εκτός κι αν σε αυτό το επεισόδιο είδαμε μόνο την αρχή μιας unlikely φιλίας με τη Betty, η οποία και θα έχει σαν κατάληξη την ομολογία. Ίδωμεν.
To δευτερεύον στόρι του επεισοδίου παίχτηκε στην επιφάνεια ως αστειάκι, με έναν τυχαίο εργαζόμενο στην Sterling-Cooper (και ούτε καν του δημιουργικού τομέα! Σοκ!) να πετυχαίνει αυτό που μάλλον φαίνεται πως πολλοί επιχείρησαν, αλλά ουδείς κατάφερε. Και κάπως έτσι το "Mad Men" περνάει και πάλι subtly στην εξερεύνηση των χαρακτήρων του, όπως του Paul (που πλέον δεν είναι αυτός που εντυπωσιάζει τις κυρίες του γραφείου) ή του Pete. (πίσω στο απαράδεκτο φέρσιμό του, εδώ να εκπορνεύει ουσιαστικά τη γυναίκα του για να μπορέσει να εντυπωσιάσει τον πατέρα του.)
Tώρα, τo επόμενo επεισόδιο θα μας παρουσιάσει το πορτρέτο της Joan-- ωραία. Ήταν καιρός επιτέλους να πάρει και η Christina Hendricks υλικό στο επίπεδο που έχουν πάρει πια σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι ηθοποιοί αυτού του ensemble. Αυτό, και η βαθύτερη εξερεύνηση του παρελθόντος του Don θα κάνουν για ένα damn fine episode.
Season 1, Episode 6, "Babylon"
Written by: Andre & Maria Jacquemeton
Directed by: Andrew Bernstein
Ένα αναπάντεχο ζευγάρι αποκαλύπτεται στο γραφείο, η Peggy βλέπει ένα μεγάλο επαγγελματικό άνοιγμα, και ο Don κάνει μια ακόμα κίνηση με τη Rachel.
______________________________________________________
Δεν είμαι σίγουρος αν έφταιγε ο έρωτάς μου για την Christina Hendricks από την εποχή του "Firefly" ή το οτι έβρισκα ειλικρινά συναρπαστική την γεμάτη υποννοούμενα αισθησιακή παρουσία της στα πηγμένα από καπνό γραφεία της Sterling-Cooper, πάντως από τον πιλότο περίμενα πώς και πώς το επεισόδιο που θα αφιέρωνε σημαντικό μέρος του στην Joan. Η αναμονή δε με απογοήτευσε.
Από τον τρόπο με τον οποίο κυρίευε το χώρο στις αμαρτωλές τις συναντήσεις-έκπληξη με τον Roger, μέχρι την σιωπηλή αλλά τόσο ξεκάθαρη αποδοκιμασία στο πρόσωπό της καθώς η Peggy ανεβαίνει σκαλιά στην εταιρεία, η Hendricks πήρε το επεισόδιο κι έφυγε. Ισχυρή παρουσία, και μία που αν μη τι άλλο δείχνει να απολαμβάνει κάθε στιγμή ισχύος της, είτε αυτή έρχεται εις βάρος των άπειρων γραμματέων που ονειρεύονται αφελώς ένα τέλειο μέλλον που ποτέ δε θα έρθει όπως το φαντάζονται, είτε εις βάρος, ανέλπιστα, κάποιου που τα έχει φαινομενικά όλα, όπως ο Roger Sterling, αφεντικό των αντρών που φαντασιώνονται οι γραμματείς που μόλις ανέφερα. Και πώς να μην έχει ισχύ επάνω του? Έτσι όπως έσκυψε μπροστά από τον καθρέφτη/οθόνη στη σκηνή του brainstorming είμαι σίγουρος πως δεν υπήρχε άντρας πίσω από αυτόν τον καθρέφτη (ή αυτή την οθόνη) που να μην υπέκυπτε. Σωστός ο Weiner: gratuitous η σκηνή είπατε? Όχι: meta!
Με τον τρόπο της, είναι πιθανό η Joan να τα έχει όλα-- ακόμα κι αν αυτό το πολυπόθητο "όλα" διαφέρει δραματικά από αυτό που η κοινωνία της εποχής προβάλει καταναγκαστικά πάνω στις γυναίκες της ηλικίας της. Άλλες τέτοιες γυναίκες? Η Midge, σίγουρα, που κι αυτή με τον δικό της τρόπο (κι εντελώς διαφορετικό από της Joan) ζει κάποιου είδους underground όνειρο το οποίο φυσικά και ο Don αδυνατεί να κατανοήσει. Στο ίδιο ηλικιακό γκρουπ και η Rachel Menken, με τη διαφορά οτι εκείνη δεν μοιάζει τόσο άνετη με τον εαυτό της όσο οι άλλες δύο. Η Rachel από αλλού ξεκίνησε κι αλλού δείχνει να οδεύει, καθώς αυτό που πριν λίγα επεισόδια έμοιαζε τουλάχιστον με θράσος από την πλευρά του Don (να την θέλει για απλή ερωμένη, λες και είναι καμιά γυναικούλα σαν τη Betty!) τώρα έχει αρχίσει να ζωντανεύει στο μυαλό της ως ρεαλιστική προοπτική. Τι άλλαξε? Δεν είμαι σίγουρος. Ίσως η κοινωνική πίεση στην οποία αναφέρθηκα και παραπάνω-- και είμαι πολύ περίεργος να δω αν οι Joan και Midge πρόκειται να αμφισβητήσουν τους εαυτούς τους με παρόμοιο τρόπο μέχρι το τέλος της σεζόν.
Η συνάντηση του Don με τη Rachel που ανακίνησε όλα αυτά τα κρυμμένα συναισθήματα για την τελευταία, έγινε με αφορμή την νέα καμπάνια που ανέλαβε η Sterling-Cooper, και που έδωσε μια από τις πιο αστείες και understated στιγμές της σειράς ως τώρα. Προσέχτε στο δείπνο, πώς ο Don προσπαθεί απεγνωσμένα να το παίξει φυσικός και άνετος, και πόσο αμήχανα και άγαρμπα της πιάνει το χέρι ενώ προσπαθεί να το προβάλει ως αβίαστη κίνηση πάθους. Not so much, Don. Τα πάντα σε αυτή την υπόθεση τον κάνουν πιο αγχωμένο από ό,τι συνήθως. Να είναι η μυστήρια εβραϊκή του καταγωγή που έχει σχέση, ή απλώς τα πάντα τώρα τον κάνουν καχύποπτο απέναντι στους πάντες, ύστερα από την επίσκεψη του Adam? Το σίγουρο είναι οτι αυτή η πρώτη σκηνή του επεισοδίου δεν δίνει απαντήσεις, και υπογραμμίζει τη σαδιστική διάθεση του Matthew Weiner να αποκαλύψει το παρελθόν του ήρωά του κομμάτι-κομμάτι.
Από το σαδισμό στη διασκέδαση, δηλαδή τις παραδοσιακές πλέον απίστευτα προσβλητικές ατάκες που οι χαρακτήρες του "Mad Men" ξεστομίζουν δίχως καμία ένδειξη μεταμέλειας. Αυτή τη βδομάδα, κορυφαία όλων ήταν η προσπάθεια της Betty να θυμηθεί το όνομα μιας Εβραίας "Gold...Silver...something. Heh." (By the way, η δραματική εξομολόγησή της στον Don κάτω από τα σβησμένα φώτα ήταν απλά υπέροχη.) Από κοντά, το τρομακτικά εξευτελιστικό "It's like a dog playing the piano" καθώς έκπληκτοι οι άντρες του γραφείου διαπιστώνουν οτι μια γυναίκα μπορεί να γνωρίζει καλύτερα από αυτούς πώς να προωθήσει στην αγορά προϊόντα ξεκάθαρα θηλυκά όπως ένα κραγιόν. Σοκ! Και να μην ξεχάσω και την παντελή τους απαξία απέναντι στο αντικείμενο με το "Ι don't speak moron" που ακολουθήθηκε από την έκκληση να περάσουν μέσα οι "κότες". Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, ομολογώ οτι περίμενα αυτό το μάτσο αγροίκων να έχει κάτι εξίσου ανίερο να αστειευτεί όταν ο Don έπιασε στα χέρια του το "Exodus", αλλά η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζω αν ο ρατσισμός εκείνη την εποχή βρισκόταν στα ίδια επίπεδα είτε μιλούσαμε για μαύρους, είτε για Εβραίους.
Να κλείσω με γκρίνια? Δεν αντέχω άλλο τον Salvatore. Είναι προφανής πηγή προφανών αστείων, και όταν αυτά μου ήταν ανυπόφορα από τον πιλότο κιόλας, 6 επεισόδια μέσα έχω φτάσει πλέον στο αμήν. Ας έχει κι αυτός λίαν συντόμως το δικό του 'New Amsterdam' επεισόδιο, αλλιώς ας σωπάσει για πάντα.
Season 1, Episode 7, "Red in the Face"
Written by: Bridget Bedard
Directed by: Tim Hunter
Ο Roger συνεχίζει τις καταχρήσεις δημιουργώντας προβλήματα στον εαυτό του και τη σχέση του με τον Don. O Pete εξακολουθεί να υποσκελίζεται από τη γυναίκα του.
______________________________________________________
Μικρές λεπτομέρειες είναι που βασικά δε με άφησαν να απολαύσω το επεισόδιο όσο θα ήθελα (και θα έρθω στις πολλές εξαιρετικές του στιγμές αμέσως) όπως ας πούμε το φινάλε. Εκτός του ότι φοβόμουν σε όλη τη διάρκεια πως ο Roger θα αφήσει την τελευταία του πνοή σε αυτές τις σκάλες (βοηθά και η αναφορά στον Slattery ως "Special Guest Star" που με υποψιάζει πως ίσως είναι expendable ως χαρακτήρας), βρήκα την όλη ιδέα του Don πανηγυρικά out of character. Πότε έχουμε δει ως τώρα στη σειρά μια τέτοια επίδειξη κρύας υπολογιστικής σκέψης από τον Don όταν εκνευρίζεται? Είναι γενικά πιο ανοιχτό βιβλίο και από τη γυναίκα του, στην οποία θα επιστρέψω σε λίγο.)
Ο Roger, ο πιο ενδιαφέρων χαρακτήρας του show, χάρη σε αυτή τη σκηνή πιθανώς υποβιβάζεται στην άκρη ενός κολεγιακού αστείου. Μπορώ να φανταστώ τον Weiner να γελάει καθώς ενέκρινε αυτό το κλείσιμο, αλλά μήπως έκανε τον Roger αυτό ακριβώς-- για γέλια? Έναν αδύναμο μεθύστακα με λανθασμένη αίσθηση κατοχής, και αδυναμία διαχείρισης αυτής? Κι αν ο φανταστικός John Slattery δε θα αφήσει ποτέ το χαρακτήρα του να γίνει κάτι λιγότερο από συναρπστικός, η Elizabeth Moss με απογοητεύει. Ειλικρινά, ο χαρακτήρας της είναι ο μόνος που αδυνατώ να διαβάσω στη σειρά, σχετικά με το τι είναι αυτό που την κινεί, τι είναι αυτό που τη συναρπάζει. Και δε νομίζω αυτό να συμβαίνει εκ προθέσεως-- ο Weiner έχει πλέον ανοίξει τα χαρτιά του για όλους τους κεντρικούς χαρακτήρες, και σε αυτό το σημείο πιστεύω θα έπρεπε να νιώθουμε πως γνωρίζουμε την Peggy. Εγώ δε νιώθω έτσι.
Ακριβώς στη μέση της πρώτης σεζόν, πλέον, δεν είμαι απόλυτα βέβαιος για το πού βαδίζουμε. Φυσικά εδώ θα είμαι για να το ανακαλύψω, αλλά αν subtextually η σειρά εκφράζει την αλλαγή φρουράς στην αμερικάνικη κοινωνία (δείτε πώς ο γερασμένος Cooper ειρωνεύεται το νεαρό Pete, όταν αυτός ενθουσιάζεται με τον Elvis και τον JFK, ξεκάθαρα σύμβολα ενός νέου κόσμου), τότε το ίδιο το text ποιο είναι? Ακόμα και στο ελλειπτικό "John From Cincinnati" είχαμε έναν χαλαρό αφηγηματικό ιστό, αλλά το "Mad Men" συνεχίζει να μοιάζει μια σειρά από βινιέτες που της δίνουν έναν σχεδόν ανεκδοτολογικό χαρακτήρα ο οποίος, ειλικρινά, νιώθω οτι την υποβαθμίζει.
Ξεχωριστά η κάθε μία από αυτές συνεχίζει να είναι υποδειγματική, βέβαια. Πάρτε τη Betty, με τον ψυχίατρο να συνεχίζει στεγνά να τη δίνει στον Don, και παράλληλα να μας προσφέρει το "επίσημο" viewpoint της σειράς-- η Betty είναι ακόμα παιδί. Αυτό βάζει σε ένα πιο ενδιαφέρον context την αρκούντως creepy σκηνή της με τον μικρό Glenn ("...or Glenda") και κυρίως στηρίζει τη φανταστική αντίδραση με το χαστούκι.
Δεν είναι πάντως τολμηρό, όσο και ενδιαφέρον, το οτι ο Weiner επιλέγει συνειδητά ως Φωνή Λογικής μια φιγούρα που στα μάτια του κοινού είναι ξεκάθαρα στη λάθος θέση, ηθικά? Στους "Sopranos", η Dr. Melfi έτσι όπως ποτέ δεν έπαιρνε θέση και ποτέ δεν ενεργούσε στα πλαίσια της υπόλοιπης σειράς, έμοιαζε λίγο-πολύ με τη φωνή του δημιουργού. Δεν κρίναμε αυτή, γιατί ουσιαστικά δεν ήταν εκεί-- κρίναμε αυτά που έλεγε, αφού τα δεχόμασταν ως Αλήθεια. Εδώ όμως, ο Weiner φροντίζει να βρωμίσει το χαρακτήρα πριν καν μας τον συστήσει. Ο ψυχολόγος της Betty είναι ένα (ακόμα) σωβινιστικό γουρούνι που καταπατά κάθε θεμελιώδη έννοια προσωπικού απορρήτου. Έχει ήδη πράξει, συνεπώς το κοινό ήδη τον κρίνει. Και μετά καλούμαστε να κρίνουμε και τις εκτιμήσεις του, όχι πλέον ως αλήθειες από ένα ανώτερο πλάσμα, αλλά ως απόψεις ενός ακόμα προβληματικού ζωντανού χαρακτήρα. Έχω εκφράσει ξανά στο παρελθόν πόσο μεγάλο πρόβλημα έχω με την παρουσία ψυχολόγων σε σειρές, γιατί τείνουν να δίνουν απαντήσεις σε θεματικές που ο θεατής καλείται να ερμηνεύσει με τον τρόπο του. Εδώ όμως ο Weiner πετυχαίνει να προσφέρει μια επαγγελματική ματιά στον χαρακτήρα της Betty, δίχως όμως την ίδια στιγμή να μοιάζει με υπαγόρευση. Εύγε.
Αν όμως ήθελα να διαλέξω την αγαπημένη μου στιγμή του επεισοδίου, αναπάντεχα αυτή θα ήταν η μοναδική (και off screen) παρουσία της κυρίας Campbell. Η γυναίκα του Pete συνεχίζει να του πετσοκόβει την περηφάνεια του, έχοντάς τον μετατρέψει σε μια ζαρωμένη σκοτεινή φιγούρα στη γωνία, με τα χέρια ακουμπημένα πάνω στα γόνατα, ιδρωμένος, και αμίλητος καθώς δέχεται ένα ακόμα σετ διαταγών. Η παρουσία της γυναίκας του μόνο μέσω της φωνής της, την μετέτρεψε σε κάποιου είδους ανώτερο ον το οποίο ο Pete απλά δεν δύναται να κοντράρει. Και τι να κάνει? Υπακούει. Μόνη δίοδος, τα σαχλά και απεγνωσμένα αστεία που τον βλέπουμε να κάνει εις βάρος κάθε θηλυκού της σειράς από τον πιλότο. Φανταστικό.
Season 1, Episode 8, "The Hobo Code"
Written by: Chris Provenzano
Directed by: Phil Abraham
Επισκεπτόμαστε μέσω flashback μια αποκαλυπτική στιγμή της παιδικής ηλικίας του Don, ενώ στο παρόν παίρνει μια σημαντική απόφαση για τη σχέση του με τη Midge. O Pete δεν παίρνει καλά την επαγγελματική επιτυχία της Peggy, ενώ ο Sal σκέφτεται να προχωρήσει σε μια πρωτόγνωρη κίνηση.
______________________________________________________
Το ψιλοέτρεμα αυτό το επεισόδιο γιατί ο Salvatore ήταν από την πρώτη στιγμή το μοναδικό αρνητικό στοιχείο που έβρισκα σε αυτή τη σειρά. Οι συνεχείς υπενθυμίσεις προς το κοινό της closeted gayness του έπαιζαν περισσότερο σαν gags από sitcom τύπου "The Class" παρά σαν μέρος της παλέτας ενός character piece σαν το "Mad Men". Όμως οι Weiner & Co. όχι απλά απέφυγαν έντεχνα τις όποιες παγίδες είχαν στήσει για τους εαυτούς του, αλλά ταυτόχρονα παρέδωσαν ένα εκ των 2-3 καλύτερων επεισοδίων της σειράς.
Δεν είναι πως τώρα τα άτεχνα hints των πρώτων επεισοδίων εξιλεώνονται, αλλά τουλάχιστον από εδώ και στο εξής θα μπορώ να βλέπω τον χαρακτήρα ως κάτι παραπάνω από μια σειρά wink-wink nudge-nudge κρυάδων. Όποιος είδε την τελευταία σκηνή του Salvatore σε αυτό το επεισόδιο και δεν έπεσε σε κατάθλιψη, δεν έχει καρδιά. Οι σκηνές νωρίτερα είχαν αρχίσει να μας υποψιάζουν για την κατάσταση του Sal (40χρονος άντρας μένει ακόμα με τη μητέρα του, η οποία τον παίρνει συνέχεια τηλέφωνο στη δουλειά? Um, hello!) αλλά η αποχώρησή του από το δείπνο επιβεβαίωσε τις χειρότερες από αυτές τις υποψίες μας.
Ο Sal όχι μόνο έχει περάσει όλη του τη ζωή χωρίς την παραμικρή επαφή, αλλά επιπλέον υποχρεώνει τον εαυτό του να υποστεί το φλερτ ακίνδυνων (δεδομένων των προτιμήσεών του) γυναικών σαν την έξυπνη και γλυκιά τηλεφωνήτρια. Γιατί? Γιατί στον κόσμο των ισχυρών αντρών που εργάζεται, ξέρει οτι πρέπει να διατηρεί έστω την εμφάνιση του alpha male, και αυτά τα επίπονα φλερτάκια κάνουν τη δουλειά τους. Ταυτόχρονα όμως, δίνουν στον Sal τη γεύση ενός απαγορευμένου καρπού, τον οποίον δε θα δοκιμάσει ποτέ. Ελπίζω να μην παιχτεί με μεγαλύτερη ελαφρότητα ο χαρακτήρας ξανά στο μέλλον, γιατί εδώ ήταν όλα τέλεια. Και αβάσταχτα.
Περνώντας στο υπόλοιπο επεισόδιο, αξίζει να σημειωθεί πως ενώ οι ιστορίες ήταν ουσιαστικά ασύνδετες μεταξύ τους, είχαν και οι 3 θεματικά ένα κοινό thread: τοποθέτησαν χαρακτήρες σε ένα περιβάλλον το οποίο τους έκανε να αισθάνονται ολοκληρωτικά ξένοι, δίνοντας την ευκαιρία να μελετήσουμε λίγο ακόμα την ψυχοσύνθεσή τους πριν τους δούμε να πετάνε λευκή πετσέτα και να αποχωρούν πίσω στον ασφαλή κόσμο τους. Αυτό έκανε ο Salvatore αφού έπαιξε για λίγη ώρα με την ιδέα να κάνει σεξ, αυτό έκανε ο Don δραπετεύοντας πίσω από την πόρτα του γραφείου του, αυτό έκανε και ο Pete όπως θα δούμε σε λίγο.
Πριν μιλήσω για τον Don, νομίζω πως πρέπει να κάνω μια διευκρίνηση σε κάτι που έγραψα την περασμένη βδομάδα. Τον χαρακτήρισα "ανοιχτό βιβλίο", κι ενώ το γενικότερο νόημα εκείνης της παραγράφου δεν επηρεάζεται (το σχέδιο εκδίκησής του για τον Roger δεν ήταν δηλαδή κάτι που θα περιμέναμε να τον δούμε να εκτελεί) η συγκεκριμένη έκφραση με ενοχλούσε για όλη αυτή τη βδομάδα. Φυσικά και ο Don δεν είναι ανοιχτό βιβλίο, καθότι γνωρίζουμε μεν τις αντιδράσεις του, αλλά σε καμία περίπτωση αυτό που τον ωθεί να πράξει κατά τον συγκεκριμένο τρόπο. Άρα, κολλώντας με αυτή την αναλογία, ο Don είναι ένα ερμητικά κλειστό βιβλίο, που απλά έχει πολύ ευδιάκριτο εξώφυλλο. Kι αφού με μάλωσα, προχωρώ στο flashback αυτού του επεισοδίου.
Ήταν ελαφρώς heavy-handed και δεν προσέφερε κάποια αληθινή εξήγηση ή πληροφορία για τα γεγονότα που οδήγησαν τον Dick να μεταμφιεστεί σε Don για την υπόλοιπη ζωή του, αλλά αυτό για να είμαι ειλικρινής το εκτίμησα. Δε χρειάζεται να γνωρίζουμε τα πάντα για να εκτιμήσουμε την επιρροή του περιφερόμενου βετεράνου στη ζωή του Don, ο οποίος έκανε ουσιαστικά mission statement της ζωής του εκείνη τη σύντομη συνάντηση. (να σημειώσω by the way την εμφάνιση του Paul Schultze στο ρόλο, πρώην συνεργάτη του Weiner στους "Sopranos", και πιο γνωστό ως Ryan Chappelle από το "24".)
Ο άστεγος έμαθε στον μικρό Dick πώς να χρησιμοποιεί απλά σύμβολα για να περικλείει σε αυτά ολόκληρες έννοιες, κι έπειτα να τις πασάρει σε άλλους. Πείτε μου τι ήταν ο "hobo code" αν όχι μια πρωτογενής έννοια διαφήμισης! Και πείτε μου τι είναι ο σημερινός Don αν όχι ένας άνθρωπος περιφερόμενος, από ζωή σε ζωή κι από ερωμένη σε ερωμένη, σε μια αέναη προσπάθεια να βρει το καλύτερο proverbial πιάτο φαγητού. Όσο για το σύμβολο του τέλους (το οποίο είτε σκάλισε σε ταχύτητα φωτός ο καλεσμένος των Whitmans, είτε υπήρχε εκεί από παλαιότερα κι απλά αυτός δεν το είδε), τι είναι αν όχι ευθεία αναλογία με την ταμπέλα του ονόματος του Don πάνω στην πόρτα του γραφείου του?
Ο Don δραπετεύει από το πάρτυ των beatniks μετά το λεκτικό διασυρμό που δέχτηκε ("You invent want", του λέει ένας από τους θαμώνες, σε μια από τις πλουσιότερες φράσεις 3 λέξεων που έχω ακούσει στη ζωή μου) και τρέχει στην αγκαλιά του γιου του, ζητώντας του απεγνωσμένα να τον ρωτήσει οτιδήποτε. Ο Don προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του οτι δεν ζει το ψέμα, πως ό,τι κι αν τον ρωτήσει ο γιος του θα απαντήσει ειλικρινά. Αλλά τι σημασία έχει? Μέχρι το τέλος έχει αποσυρθεί και πάλι πίσω από αυτή την πόρτα που φέρει επάνω ένα σύγχρονο hobo code. "Don Draper". A dishonest man lives here.
To τελευταίο character piece του επεισοδίου δεν είναι κακό, αλλά μεταξύ του δράματος του Sal και του flashback του Don μοιάζει... ασήμαντο. Ο Pete είναι και πάλι το γνωστό αρχίδι που έχουμε συνηθίσει, αδυνατώντας να δεχτεί την Peggy ως κάτι άλλο από περιφερόμενη κούκλα. (όπως και η Joan, που δεν προσπαθεί καν να κρύψει τη δυσαρέσκειά της για την επιτυχία της νέας γραμματέως.) Έτσι, την ξανακάνει δικιά του, ευελπιστώντας πως θα μείνει για πάντα το αποκούμπι του για τις ώρες ανάγκης όπου η γυναίκα του θα τον έχει μετατρέψει σε σκουπίδι κι αυτός θα έχει την ανάγκη να ξεδώσει κάπου. Όμως η Peggy έχει άλλα σχέδια, όχι οτι είναι self-conscious about it βέβαια. Τι έκανε? Γιόρτασε τη μεγάλη της επιτυχία σε έναν κόσμο αντρών, χόρεψε, τόλμησε να σηκώσει κεφάλι στη "σχέση" της με τον Pete, καλώντας αυτή εκείνον σε χορό. Ανήκουστο! Ο Pete θέλει την Peggy έτοιμη μόνο όταν εκείνος το ζητά, κι έτσι της λέει το απίστευτο "I don't like you like this." Wow. Τι ωμή και αποκαλυπτική ατάκα.
All in all, ένα φανταστικό επεισόδιο, πρακτικά αψεγάδιαστο. Ίσως τώρα να νιώσω περισσότερο motivated για να γράψω το επόμενο recap την ίδια την εβδομάδα προβολής, και όχι 5 μέρες μετά. Ahem.
Season 1, Episode 9, "Shoot"
Written by: Chris Provenzano & Matthew Weiner
Directed by: Paul Feig
Μια αντίπαλη διαφημιστική της Sterling-Cooper επιχειρεί να δελεάσει τον Don χρησιμοποιώντας την Betty.
______________________________________________________
Καταρχάς αυτό το τελευταίο πλάνο ήταν τόσο "Sopranos" που σχεδόν ούρλιαξα από τη χαρά μου. Μια ερώτηση όμως-- η Betty πράγματι πυροβολούσε (και απλά το μπάτζετ της σειράς δεν επέτρεψε να δούμε πουλιά να τρώνε σφαίρες) ή είχε πάρει κανά ψεύτικο οπλάκι προσπαθώντας να εδραιώσει τα όρια για τον γείτονά της αλλά δίχως τον κίνδυνο να κάνει όντως κακό? Γιατί αυτό θα ήταν τόσο passive-aggressive που νιώθω πως θέλω να κλάψω για την πάρτη της. Όχι πως δεν αρκεί η ευκολία με την οποία παραιτήθηκε από κάθε αξίωση καριέρας και επέστρεψε στον ρόλο της ως καλής μητέρας. Ακόμα και αυτό το ένα δάκρυ με το ζόρι κύλησε από το μαγουλό της. Wow.
Οι παράλληλοι ανάμεσα στην Betty και την Peggy (με λίγο από Joan) μπορεί τελικά και να είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του show, γιατί ουσιαστικά προσφέρουν μια χρονολόγηση του φεμινισμού εκείνη την εποχή. Δεν γνωρίζω ιδιαιτέρως πολλά για το θέμα, αλλά αν οι γυναίκες τότε ακόμα καθορίζονταν βάσει των σχέσεών τους με τους άντρες, η Betty είναι πρακτικά η μητέρα, αντιπροσωπεύοντας όλα όσα οι Dons της εποχής θέλουν να θυμούνται από το σπιτικό τους ή όσα εύχονται να είχαν. (της το λέει με περισσότερους από έναν τρόπους στο επεισόδιο, ένας εκ των οποίων επίπονα ευθύς.) Η Joan, πάλι, μέσα από την αντιπαράθεσή της με την Peggy για το ποια πιστεύει η καθεμιά πως οφείλει να είναι η θέση της γυναίκας, λέει πολλά για την εξέλιξη (γέννηση?) του φεμινισμού. Και οι δύο ενεργούν με καλοσύνη, απλώς βλέπουν τα πράγματα με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Περιμένω να εξερευνηθεί περισσότερο αυτή η πτυχή στα εναπομείναντα επεισόδια, ιδίως αν αποκαλυφθεί πως η Peggy είναι έγκυος, και μη μου πείτε οτι δε σας πέρασε από το μυαλό.
Θα προσπεράσω παντελώς οτιδήποτε είχε να κάνει άμεσα με τον Don και τους συναδέλφους του, καθώς περισσότερο τα πάντα εδώ συνέβαιναν ώστε να εξερευνηθούν οι γυναικείοι χαρακτήρες, και θα σχολιάσω μια στιγμή τον σκηνοθέτη αυτού του επεισοδίου-- ο Paul Feig, δημιουργός του "Freaks & Geeks", δεν είμαι καθόλου σίγουρος για ποιον λόγο δεν στρώνεται να δημιουργήσει κανένα ακόμα αριστούργημα, αλλά ακόμα και όταν σκηνοθετεί επεισόδια σειρών άλλων ανθρώπων, η δουλειά του και οι επιλογές του με αφήνουν άναυδο. "30 Rock", "Arrested Development", "The Office", "Weeds", και τώρα ακόνισε τα δόντια του και στο δράμα με το "Mad Men", με εξαιρετικά αποτελέσματα. (και μόνο για αυτή την τελευταία σκηνή, δηλαδή!)
ΟΚ, είπα δυο σάλτσες, έκανα και το Paul Feig plug μου, επιστρέφω στις δουλειές τώρα. Αργκχ.
Season 1, Episode 10, "Long Weekend"
Written by: Bridget Bedard, Matthew Weiner, Andre & Maria Jacquemetton
Directed by: Tim Hunter
Ο Roger προσκαλεί τον Don σε μια κολασμένη βραδιά, όμως τα πράγματα παίρνουν άσχημη τροπή. Η Joan αντιμετωπίζει μια αναπάντεχη εξομολόγηση από τη συγκάτοικό της.
______________________________________________________
Πάει λίγος καιρός που είδα τελευταία φορά τη σειρά και δεν είμαι σίγουρος αν αυτού του είδους τα μονοθεματικά επεισόδια εμφανίζονταν συχνά. Δεν έχω πρόβλημα με μια κοινή θεματική να διατρέχει ένα ολόκληρο 40λεπτο, αλλά όπως κι αν το κάνουμε είναι μια ευκολία που δε μου αρέσει να βλέπω να χρησιμοποιείται κατ'επανάληψη. Όμως, όσο κι αν τα sexual habits των '60s κατ'επίφαση δεν είναι κάτι αρκετά σημαντικό ώστε να σηκώνει ολόκληρο επεισόδιο, εδώ χρησιμοποιείται σωστά ως μέσο εξερεύνησης του γενικότερου συσχετισμού των δυνάμεων της εποχής.
Οι δυο κεντρικές ιστορίες εναλάσσονται με περίτεχνο τρόπο, υπογραμμίζοντας έτσι το διαφορετικό είδος ισχύος που ασκούν οι δύο παράνομοι εραστές Roger και Joan στους γύρω τους. Ο Roger, πριν πάθει το καρδιακό που τον ξεσκέπασε ως τον αδύναμο άνθρωπο που είναι στην πραγματικότητα (τα αμέσως προηγούμενα επεισόδια είχαν δείξει επανειλημμένως προς αυτή την κατεύθυνση, επίσης), επιδόθηκε σε μια σειρά υποβαθμιστικών σχολίων και πράξεων τις οποίες τώρα είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε με διαφορετικό τρόπο. Τι είναι όλες αυτές οι διαρκείς προσπάθειές του να καθιερώσει τον εαυτό του ως το απόλυτο alpha male αν όχι η κεκαλυμμένη απόγνωσή του επειδή ξέρει οτι δεν είναι?
Προσπαθεί να κάνει τις δίδυμες να φιληθούν (παρότι καταλαβαίνει πολύ καλά από την πικρή παραδοχή της μίας, πόσο πολύ τις υποβαθμίζει), σημειώνει πόσο κοντά είναι στην κόρη του, ηλικιακά, παρομοιάζε τον εαυτό του με βρυκόλακα που θέλει να τους ρουφήξει το αίμα... Κι όμως, καθώς η σάρκα τον προδίδει και ο Don τον επαναφέρει στην πραγματικότητα (απίστευτη σκηνή το χαστούκι πάνω στο φορείο, "Your wife's name is Mona"), ο Roger επανεκτιμά την αγάπη του για τη γυναίκα του, και ντρέπεται να εμφανιστεί αδύναμος μπροστά στην κόρη του. Η ανάγκη τον έκανε ξανά άνθρωπο? Πες το κι έτσι, όμως σε κάθε περίπτωση ο Roger που ξύπνησε στο νοσοκομείο δεν είναι ο ίδιος με αυτόν που μεταφέρθηκε σε φορείο έξω από τα γραφεία της Sterling-Cooper.
Όλη αυτή η εξερεύνηση του πιο συναρπαστικού χαρακτήρα της σειράς υποστηρίζεται εντυπωσιακά από τον όλο και καλύτερο John Slattery. Το χάρισμα του ηθοποιού αυτού ήταν σαφές ακόμα και σε μικρούς guest ρόλους που είχε κάνει στο παρελθόν, αλλά εδώ έχει το υλικό που του επιτρέπει να ξεδιπλώσει όλη του τη γκάμα. Δεν είναι απλώς οτι καταφέρνει να πλασάρει στο κοινό ως συμπαθή και ενδιαφέροντα έναν τόσο έντονα μισογύνη και εγωιστή άντρα, αλλά και το πώς μεταλάσσει του μανερισμούς του και την ένταση του βλέμματός του καθώς ο Roger ζει το μεγαλύτερο χαστούκι (κυριολεκτικό και μη) για όσο καιρό τουλάχιστον παρακολουθούμε τη ζωή του.
Not to be outdone, η Christina Hendricks δείχνει εδώ οτι έχει τα acting chops να σταθεί δίπλα σε ερμηνευτές σαν τον Slattery ή John Hamm. Και παρεμπιπτόντως, ένα επεισόδιο που αφιερώνεται κυρίως στους τρεις αυτούς χαρακτήρες, που για μένα είναι όχι απλά οι 3 πιο ενδιαφέροντες, αλλά παίζονται κι από τους 3 καλύτερους ηθοποιούς του ensemble, ήταν προορισμένο εξαρχής για μεγάλη λατρεία. Έλεγα όμως για την Hendricks, η οποία λάμπει σε δύο character-defining σκηνές. Πρώτα προσπερνά την εξομολόγηση της συγκατοίκου της χωρίς καν να πεταρίσει μια βλεφαρίδα, δίχως να σπάσει το πλαστικό της χαμόγελο. Για όσο την αφορά, η εξομολόγηση αυτή δε συνέβη ποτέ, σε ένα ακόμα δείγμα των ηθών της εποχής.
Το τραγικότερο όλων σε αυτή την ιστορία είναι το πόσο καιρό η Carol καταπίεζε αυτά τα συναισθήματα. Καθ'όλη τη διάρκεια της σειράς η Joan έχει εδραιωθεί ως το κατεξοχήν πρόσωπο που ξέρει να διαβάζει τους ανθρώπους γύρω της, και που ξέρει πάντοτε πώς να αντιδράσει όταν κάποιος πει ή κάνει κάτι που παρεκκλίνει από τις υπάρχουσες κοινωνικές επιταγές. Το οτι ζει δίπλα στην Carol όλα αυτά τα χρόνια, δείχνει ξεκάθαρα οτι πάντοτε γνώριζε για τις προτιμήσεις της, αλλά επέλεγε διακριτικά να τις αγνοεί, όσο και η Carol να τις καταπνίγει. Το show αυτό εξελίσσεται σε αυθεντία στο να παρουσιάσει τραγικές βινιέτες μελαγχολικών ανθρώπων παγιδευμένων στα δεσμά της εποχής τους, και τις αβέβαιες προσπάθειες ενός άντρα στο κέντρο όλων να ελευθερωθεί από αυτά.
Η άλλη σκηνή της Joan όμως που ανέδειξε και κάθε πιθανό προσόν της Hendricks ήταν εκείνη στο τέλος, όπου επιστρέφει στο γραφείο για να στείλει τηλεγραφήματα σε όλο το πελατολόγιo της εταιρείας για την κατάσταση του Roger. Μαυροφορεμένη, με μια υπολογισμένα τέλεια ομορφιά που ένιωσα να με πνίγει, πέρασε σιωπηλά μια διαδικασία όχι ανόμοια με το να τηλεφωνεί σε όλους τους συγγενείς για να τους ενημερώσει πως ο άντρας της έχει πεθάνει. Προσπαθώντας να κρατήσει ακέραιο το φαίνεσθαι που για χρόνια πασχίζει να χτίσει, για πρώτη φορά στη σειρά βλέπουμε στο πρόσωπό της αυτή την προσπάθεια. Για πρώτη φορά, το προσωπείο δεν έρχεται αβίαστα. Και ο Cooper, ως καθόλου βλάκας που είναι, ξέρει τι γίνεται και αποφασίζει για πρώτη φορά να επέμβει, συμβουλεύοντάς τη να μην ερωτευτεί κάποιον σαν τον Roger. Ίσως είναι πολύ αργά?
Για τον Don, σίγουρα είναι. Έχει εκτιμήσει πολλές γυναίκες στη ζωή του, έχει θελήσει ακόμη περισσότερες, αλλά υποπτεύομαι πως ποτέ του δεν είχε ερωτευτεί, όχι πριν τη Rachel. To επεισόδιο του Roger τον ταρακούνησε, το τηλεοπτικό σποτ του Kennedy τον έστειλε πέρα από τα όρια (στην αρχή του επεισοδίου υπήρχε το debate για το κατά πόσο αξίζει ή πρέπει ο Nixon να εμπλακεί στην αρνητική διαφήμιση, αλλά ο Kennedy τους πρόλαβε) και η διέξοδός του ήταν η αγκαλιά της μόνης γυναίκας που διατηρούσε ακόμα κάποιο μυστήριο για αυτόν.
Δεν είμαι σίγουρος για το κατά πόσον ήταν απαραίτητη αυτή η αναλογία όπου τόσο αυτός όσο και η Rachel μοιράζονται την ίδια πονεμένη ιστορία γέννησής τους, αλλά αυτό μοιάζει με υποσημείωση μπροστά στο συναισθηματικό ξέσπασμα του φινάλε, όπου ο Don αποκαλύπτει σα χείμαρρος όσα δεν είχει πει ποτέ του σε άλλη ζωντανή ψυχή. Οι αποκαλύψεις αυτές ταιριάζουν με τα όσα είδαμε στο 'Hobo Code', αλλά υπάρχουν αρκετές ακόμη σκιές στο παρελθόν του Don που χρειάζονται φως, οπότε δεν είναι οτι το μυστήριο χάθηκε.
Αναρωτιέμαι τώρα που η σειρά έχει ανανεωθεί για δεύτερη σεζόν, ποιο κομμάτι της ιστορίας του κεντρικού χαρακτήρα θα μάθουμε στα επόμενα 3 επεισόδια, και ποιο θα συνεχίσει να εξερευνάται του χρόνου. Ακόμη, το βλέπω όλο και πιο απίθανο να επιστρέψει για τη 2η σεζόν ο John Slattery, ιδίως τώρα που οι συγγραφείς έχουν legitimate τρόπο να γράψουν το χαρακτήρα του εκτός σειράς, κάτι που μάλιστα θα άνοιγε πολλές ενδιαφέρουσες προοπτικές και ερωτήματα. All in good time, I guess.
Season 1, Episode 11, "Indian Summer"
Written by: Matthew Weiner & Tom Palmer
Directed by: Tim Hunter
O Adam δημιουργεί νέα προβλήματα για τον Don, ο οποίος βρίσκεται εν μέσω μιας τεράστιας αλλαγής στην ιεραρχία της εταιρείας. Η Peggy απολαμβάνει ένα προϊόν για τους λάθος λόγους και τώρα πρέπει να βρει τρόπο να το προωθήσει με ένα pitch.
______________________________________________________
Wow, στηρίξου στον Roger Sterling να ζήσει ένα epiphany, και αυτό που θα λάβεις ως αντάλλαγμα είναι η ερωτική εξομολόγηση στον piece of ass της Joan. Classy! Όταν μίλαγα στο προηγούμενο επεισόδιο για αλλαγή του Roger, μου πέρασε από το μυαλό ο Tony Soprano είναι η αλήθεια, και το πώς κι εκείνος απέτυχε να πιάσει τη δεύτερη ευκαιρία του από τα μαλλιά, επιστρέφοντας στα παλιά του κόλπα τη στιγμή που πάτησε ξανά το πόδι του έξω από το νοσοκομείο. (Μια από τις πολλές παραλλήλους ανάμεσα στις δύο σειρές.) Την ίδια πορεία ακολουθεί κι εδώ ο χαρακτήρας του πάντα θαυμάσιου John Slattery, καθώς τη μία ώρα που του επιτρέπει η Mona να επιστρέψει στη δουλειά, τη σκορπάει καπνίζοντας, τρώγοντας, φλερτάροντας με υποτιμητικό τρόπο... Το δεύτερο έμφραγμα έρχεται ως τελειωτική καρμική τιμωρία, και φοβάμαι πως αυτή ενδέχεται να ήταν η τελευταία φορά που είδαμε τον έξοχο αυτό ηθοποιό στη σειρά.
Έχω δει να συζητάται η πιθανότητα ο Cooper να τον υπέβαλε επίτηδες σε όλη αυτή τη διαδικασία, ποντάροντας σε αυτό ακριβώς που συνέβη ώστε να γίνει πιο δημόσιο και επιβεβλημένη η προαγωγή του Don σε partner. Δε θα το θεωρούσα τραβηγμένο αυτό όντως να ισχύει, εξάλλου δε θα είναι η πρώτη φορά που κάποιος από τους χαρακτήρες της σειράς εκμεταλλεύεται την κατάσταση της υγείας του Roger ώστε να κερδίσει επαγγελματικά. Πρόκειται δηλαδή για μια πολύ κυριολεκτική έκφραση της φιλοσοφίας της Ayn Rand, η οποία αναφέρεται κι ευθέως σε αυτό το επεισόδιο, καθόλου τυχαία.
Αυτό τον Οκτώβριο γιορτάζονται τα 50 χρόνια από την έκδοση του σημαντικότερου βιβλίου της Rand, "Atlas Shrugged", το οποίο έχει γίνει σε περασμένο επεισόδιο της σειράς σημείο αναφοράς ως προς τον Don, ακριβώς όπως εδώ ο Cooper προσφέρει στον νέο του συναίτερο τη δυνατότητα να γνωρίσει τη συγγραφέα. Από τη στιγμή που η σειρά εν γένει -και ο χαρακτήρας του Don συγκεκριμένα- αποτελούν μεγαλειώδη case in points του φιλελευθερισμού της Rand, είναι απόλυτα συνεπές για τον Weiner να δίνει αυτά τα συνεχή shout-outs, μιας και συν τοις άλλους οδηγούν σε ένα ενδιαφέρον ερώτημα. Ενώ ο Don είναι η απόλυτη ενσάρκωση αυτής της φιλοσοφίας (απέναντι σε ένα ριζικά εχθρικό περιβάλλον υπήρξε εξυπνότερος και δυνατότερος, και από το τίποτα κατέκτησε τα πάντα) δεν είναι σαφές η ίδια η σειρά τι στάση κρατά απέναντι στην Rand, και αυτό γιατί στα δικά μου μάτια δεν έχει ξεκαθαριστεί ένα πράγμα: τι στάση κρατά ο συγγραφέας-θεός απέναντι στο δημιούργημά του. Ο Weiner βλέπει τον Don ως ήρωα ή ως αρρώστια της κοινωνίας? Ως μια ενδιαφέρουσα μείξη των δύο? Το πιθανότερο είναι πως η πορεία που θα ακολουθήσει στα υψηλότερα σκαλιά της εταιρείας θα προσφέρει ενδείξεις, και αυτός είναι ο κύριος λόγος που χαίρομαι αφάνταστα για την ανανέωση της σειράς.
Mακριά από το γραφείο, η Betty φαντασιώνεται το νεαρό πωλητή κλιματιστικών, και σε μια ακόμα ένδειξη της λειψής ζωής της, πρακτικά το ομολογεί στον Don έστω κι εκείνος δεν ακούει. Η Betty του αναφέρει χωρίς αφορμή την επίσκεψη του πωλητή, γιατί υποσυνείδητα θέλει ο Don να ξέρει οτι της λείπουν πράγματα από τη ζωή της, αλλά αυτός δεν θυμώνει για άλλο λόγο, από την παραβίαση του ασύλου της κατοικίας του. Κατανοητό, εν μέρει, για έναν άνθρωπο που ξεκίνησε από το τίποτα και θεωρεί απόκτημά του ό,τι έχει κερδίσει από τότε, μεταξύ αυτών και το σπίτι του, όπως και τη γυναίκα του.
Ανάμεσα σε σπίτι και γραφείο, η Peggy όπως και η Betty ανακαλύπτει τις χαρές μιας δονούμενης συσκευής και καταφέρνει να το πλασάρει ικανοποιητικά στα πλαίσια ενός διαφημιστικού pitch. Σε μια ακόμα έντονη αντιπαράθεση δύο γυναικών που συμβολίζουν η μία το παρελθόν κι η άλλη το μέλλον, το πώς αντιδρούν ουσιαστικά στο ίδιο συμβάν, είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό. Εκεί που η μία καταπιέζει ακόμα περισσότερο τα συναιθήματά της, ανώριμη όπως είναι, η άλλη (πρώιμο σύμβολο ενός φεμινιστικού κινήματος που ακόμα δεν έχει αναπτυχθεί) το εκμεταλλεύεται για να ανέβει λίγο ακόμα στον κόσμο των αντρών. Και, θαυματουργά, δείτε πώς φέρεται στον φορτηγατζή στο ραντεβού της: ναι, σαν αληθινό αρσενικό του Manhattan. Ίσως τώρα ο Pete να την εκτιμήσει περισσότερο. (Ή να την μισήσει περισσότερο, ακριβώς επειδή απομακρύνεται όλο και πιο πολύ από το ιδανικό του πρότυπο γυναίκας.)
Μέσα σε όλα, ή για την ακρίβεια γύρω από όλα, το επεισόδιο ανοίγει και κλείνει με ένα μυστηριώδες πακέτο που υποθέτει κανείς πως περιέχει τα ένοχα μυστικά του Don Draper. Αν είναι έτσι, τότε η αυτοκτονία του αδερφού του θα πυροδοτήσει ένα χάος στη ζωή του πάλαι ποτέ Dick Whitman και θα δώσει πυρομαχικά στον Pete Campbell να αναζητήσει με άλλα μέσα την θέση που θεωρεί πως αξίζει. Προσωπικά, δεν βλέπω το πρόβλημα, βέβαια. Ο Cooper αποκαλύφθηκε σε αυτό το επεισόδιο ως άνθρωπος του κύκλου της Ayn Rand, και ως τέτοιος λογικά θα θαύμαζε ακόμα περισσότερο τον Don αν μάθαινε την αληθινή του ιστορία. Αλλά είναι αυτό κάτι που μπορείς να διακινδυνέψεις?
Season 1, Episode 12, "Nixon vs. Kennedy"
Written by: Lisa Albert, Andre & Maria Jacquemetton
Directed by: Alan Taylor
Νύχτα εκλογών. Kennedy εναντίον Nixon, και Don Draper εναντίον Pete Campbell.
______________________________________________________
Την περιμέναμε ακριβώς έτσι την αντίδραση του Cooper στην αποκάλυψη του πλαστού παρελθόντος του Don, σωστά? Όπως είχα αναφέρει και στο κείμενο για το προηγούμενο επεισόδιο, η φαινομενικά throwaway αναφορά του στην Ayn Rand είπε για τον άνθρωπο αυτό περισσότερα από όσα θα μπορούσαν να περιγράψουν με περισσότερα λόγια και σαφέστατη έλλειψη λεπτότητας μια σειρά επεξηγηματικών διαλόγων, που είναι μακριά από το στυλ του "Mad Men" όσο και η φιλοσοφία του Don από εκείνη του Pete Campbell. Το αφεντικό της εταιρείας πιθανότατα θα εκτιμά τον Don ακόμη περισσότερο τώρα που ξέρει οτι ξεκίνησε από το μηδέν. Ο άξιος προχωρά χάρη στις δικές του ικανότητες, χωρίς τη βοήθεια κανενός, δίχως τη στήριξη της οικογένειας από τζάκι, δίχως ένα όνομα να τον στηρίζει όταν μόνος του δεν τα καταφέρνει.
Αυτή η αδυσώπητη πάλη του ατόμου απέναντι στο περιβάλλον του θα αφήνει όμως πάντα θύματα, ακριβώς σαν τον μικρό Adam. Καθώς ο Dick αφήνει πίσω του την τυραννία της θετής του οικογένειας και επανεφευρίσκει τον εαυτό του ως Don Draper, το βλέμμα του αδερφού του την ώρα που τρέχει δίπλα στο τρένο, ξεσκίζει την καρδιά. Και σα να μην έφταναν απλώς αυτά τα απορημένα μάτια, ή η γνώση μας του πώς ο Don του φέρθηκε σα να ήταν λεπρός λίγα επεισόδια πιο πριν, αλλά επιπλέον το flashback είναι τοποθετημένο αμέσως μετά την πληροφόρησή μας της αυτοκτονίας του. Μια ζωή ανολοκλήρωτη, καθορισμένη ολοκληρωτικά από ένα τεράστιο γιατί κι ένα μεγάλο κενό, βρίσκει τη ρίζα της. Όλα, για τον αιώνια μικρό Adam Whitman, γυρνάνε πίσω σε αυτό τον σκληρό, δίχως λόγια αποχαιρετισμό. Ο Dick δεν είχε καν την καλοσύνη να του κρυφτεί.
Η άλλη πλευρά αυτού του νομίσματος μιλάει βέβαια στην ψυχή της κοινωνίας μας, και στη μετάλλαξη των αξιών της, μέσα από τη διχοτομία Don Draper-Pete Campbell. To αυτοδημιούργητο παιδί της πόρνης απέναντι στο κακομαθημένο πλουσιόπαιδο που όλοι σέβονται περισσότερο από ό,τι αξίζει λόγω του ονόματός του. (Όπως είχε υπονοηθεί στο 'New Amsterdam', βέβαια, για αυτό ευθύνονται περισσότερο κι από τον Pete οι ίδιοι οι γονείς του.) Προσωπικά δεν έχω καμία αμφιβολία για το ποιος από τους δύο θα πήγαινε μπροστά στη σημερινή κοινωνία, και το γεγονός οτι κάποιος σαν τον Cooper στην Αμερική του '60 θα στεκόταν απλώς αδιάφορος απέναντι σε ένα πλαστό παρελθόν, λέει πολλά για την αλλαγή φιλοσοφίας της ανταγωνιστικής κοινωνίας μας.
Η εκολογική αναμέτρηση του Kennedy με τον Nixon σαφέστατα δεν έχει συμπέσει χρονικά με αυτά τα γεγονότα στα πλαίσια της σειράς χωρίς λόγο, ούτε και η ταύτιση του Don με τον Nixon είναι κάτι τυχαίο. Η αφορμή για τον εκνευρισμό του στο νοσοκομείο πριν 2 επεισόδια, όταν είδε την πρώτη αρνητική διαφήμιση εις βάρος του Nixon, τώρα γίνεται ξεκάθαρη. Κι ενώ διαδραματίζεται στη δεκαετία του '60, είναι ανατριχιαστική η σχετικότητά της σειράς με το σήμερα, όπου τίποτε άλλο παρά ένας Pete Campbell κυβερνά τον κόσμο. (Και δεν αφορά καν αποκλειστικά την Αμερική. Ρίχτε μια ματιά στο νεποτισμό της ελληνικής πολτικής σκηνής. Το "Mad Men" μπορεί να μιλάει για την αμερικάνικη κοινωνία, αλλά κατ'επέκταση αφορά όλο το Δυτικό κόσμο.)
Χωρίς να αποτυγχάνει στιγμή να εξετάσει φιλοσοφικά την κοινωνία μέσα από την ψυχολογία του ατόμου, το "Mad Men" (που περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή, με αυτό το επεισόδιο με έπεισε μια για πάντα οτι βρίσκεται ανάμεσα στα σπουδαία έργα του μέσου) ολοκληρώνει τη θεματική που εξερευνούσε σε όλη αυτή την πρώτη σεζόν, παρουσιάζοντάς μας την απάντηση στις τελευταίες απορίες που είχαμε για το παρελθόν του Don Draper. Και ταυτόχρονα, το παραλληλίζει με τις συνέπειές του στο παρόν, όταν δηλαδή το πρώτο του ένστικτο όταν ο Pete του παρουσιάζει την απειλή του, είναι φυσικά να τρέξει. Να τρέξει μακριά. Ξανά.
Στο προηγούμενο έργο όπου ο Weiner έπαιζε μεγάλο δημιουργικό ρόλο, τους "Sopranos" του David Chase, το κύριο point της σειράς ήταν το πώς όλοι αναπόφευκτα μετατρέπονται στους γονείς τους, όσο self-conscious κι αν είναι. Σαφώς επηρεασμένος από την πολυετή θητεία του δίπλα στον Chase, o δημιουργός των "Mad Men" έχει κι αυτός εξετάσει ενδελεχώς την επιρροή της γονεϊκής φιγούρας (ή στην περίπτωση του Don, την έλλειψη αυτής) στην μετέπειτα ενήλικη ζωή του παιδιού. Ο μικρός Dick Whitman ποτέ του δεν ένιωσε την παρουσία μιας μητέρας ή ενός πατέρα, και στην αναζήτηση ενός τέτοιου προτύπου σκαλώθηκε πάνω στον hobo του Paul Schulze από το συγκλονιστικό επεισόδιο 'The Hobo Code', ως ίσως τον μοναδικό ενήλικα που συνάντησε πριν πάει στον πόλεμο που να νοιάστηκε για αυτόν.
Έτσι, πέρασε μια ζωή μιμούμενος αυτόν, ό,τι κοντινότερο δηλαδή είχε ποτέ του σε πατρική φιγούρα, και τρέχοντας μακριά από τις δυσκολίες. Αυτό επιχειρεί φυσιολογικά να κάνει κι εδώ, αλλά αυτή τη φορά βρίσκει απέναντί του έναν άνθρωπο που νοιάζεται για αυτόν και δεν τον αφήνει τόσο εύκολα. Η αποφασιστικότητα της Rachel καθώς του φωνάζει οτι είναι απλώς ένα 15χρονο, είναι για τον Don μια αποκάλυψη. Για πρώτη φορά στη ζωή του βλέπει να απορρίπτεται το modus operendi του, και έτσι αυτή η συνάντηση τον έκανε να γυρίσει πίσω και να αντιμετωπίσει την κατάσταση, προς όφελός του όπως αποδείχτηκε.
Κι ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στο προσκήνιο, το επεισόδιο διαθέτει μια υπέροχη παρένθεση με το προσωπικό της εταιρείας να διασκεδάζει, ένα 15λεπτο που θυμίζει και πάλι σε ποια εποχή βρισκόμαστε. Είναι γεμάτο από τις μικρές λεπτομέρειες που κάνουν το "Mad Men" την τόσο αυθεντική αναπαράσταση που είναι, αλλά και στιγμές μεταξύ χαρακτήρων που βρίσκονταν όλη τη σεζόν στο background και τώρα (υπό μία έννοια) έχουν κι εκείνοι την ευκαιρία να ξεσαλώσουν. Μου άρεσε ο μετανιωμένος Paul δίπλα στην Joan, τα σπασμένα γυαλιά του Harry ως παρομοίωση για το γάμο του, τα κουτσομπολιά για τον αντικαταστάτη του Roger, το φιλί του Salvatore στην Joan, και το αποκαλυπτικό της βλέμμα στη συνέχεια...
All in all, όσο τέλεια τηλεοπτική ώρα μπορεί να περιμένει κανείς να δει ποτέ του. Δεν ξέρω τι μπορεί να δούμε στο φινάλε που δεν καλύφθηκε εδώ, αλλά όπως και στο "Sopranos", έτσι και στο "Mad Men" η δράση ολοκληρώθηκε στο προτελευταίο κεφάλαιο.
Season 1, Episode 13, "The Wheel"
Written by: Matthew Weiner
Directed by: Matthew Weiner
Ο Don επανεκτιμά την οικογενειακή του ζωή, ακριβώς τη στιγμή που η Betty ανακαλύπτει τα μυστικά που της έκρυβε. Η Peggy έχει τη μεγαλύτερη επαγγελματική της ευκαιρία, μέχρι που της συμβαίνει κάτι που απειλεί να καταστρέψει τα πάντα.
______________________________________________________
ΟΚ, τι ακριβώς συνέβη στην παρουσίαση του pitch της Kodak? Αυτό το ταξίδι στο παρελθόν σχεδόν μου έφερε δάκρυα στα μάτια, και αποτέλεσε συνεπέστατη κορύφωση για μια σεζόν της οποίας μια εκ των κεντρικών θεματικών ήταν η παραμέληση της οικογένειας του Don εις βάρος κάθε απίθανου λόγου. Η αυτοκτονία του Adam σίγουρα έπαιξε το ρόλο της, η φυγή της Rachel επίσης, και δε μου ήταν σαφές αν τα λόγια της Betty έφτασαν μέσω του ψυχιάτρου στα αυτιά του άντρα της, αλλά σε κάθε περίπτωση υπάρχει κάτι θεμελιωδώς σπαρακτικό στην απογοήτευση αυτού του ανθρώπου όταν επιστρέφει σπίτι του, αποφασισμένος για μια φορά να τιμήσει την οικογένειά του, μόνο για να διαπιστώσει οτι δεν τους έχει προλάβει εκεί.
Η προαγωγή του Don και αυτό το δραματικό χάσμα που δημιουργείται σε αυτό το φινάλε πιθανότατα θα αποτελέσουν θεμέλια μιας μη αναστρέψιμης κατάστασης, στην πορεία του προς το να γίνει ένας ακόμα Duck. Αυτός, χωρισμένος και με καταχρήσεις να τον βαραίνουν, επιχειρεί νέο ξεκίνημα στην Sterling-Cooper έχοντας όλο το προσωπικό να τον κουτσομπολεύει γιατί κανείς ακόμα δεν συνειδητοποιεί πως βλέπει απλώς το μελλοντικό του εαυτό. Κι έτσι ο Duck σφίγγει τα δόντια, δουλεύει σκληρά, πετυχαίνει άμεσες νίκες χάρη στα κίνητρα που έδωσε στους συνεργάτες του, και αρνήθηκε να τις γιορτάσει. Το μάτι του γυαλίζει, και αυτό μπορεί να κάνει τους γύρω του είτε καλύτερους, είτε να τους οδηγήσει στην καταστροφή. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η αλλαγή φρουράς με τον Duck να αντικαθιστά τον Roger Sterling, θα δώσει ώθηση για τη δεύτερη σεζόν. (Και αφού έπρεπε να φύγει ο John Slattery από τη σειρά, τουλάχιστον αντικαταστάθηκε από έναν άλλο εξαιρετικό Desperate House-husband, τον Paul Moses, που εδώ είναι εκπληκτικός.)
Αυτό που θέλω πολύ να δω στο μέλλον, είναι πώς ακριβώς θα προσαρμοστεί ο Duck στη νέα εποχή, κάτι στο οποίο δείχνουν να δυσκολεύονται τα άλλα μεγάλα κεφάλια της εταιρείας. Δε λέω πως δεν το αξίζει (γιατί είναι ένα κακότροπο κάθαρμα), αλλά αρκετές από τις ιδέες του Pete έδειχναν προς τη σωστή κατεύθυνση της πολιτιστικής αλλαγής της αμερικάνικης κοινωνίας, και όποτε τις έθετε στο τραπέζι, ο Cooper τις απέρριπτε ειρωνικά. Μιλώντας για ειρωνία, πόσο ξεκαρδιστικό ήταν το ύφος του Don όταν ο Pete ανακοίνωσε περιχαρής το δώρο του Cooper? Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας έκανε ένα in-joke με τον συναίτερό του χωρίς ο άμεσα ενδιαφερόμενος να έχει πάρει χαμπάρι τι συμβαίνει: ο νεποτισμός που ο Cooper τόσο απεχθάνεται φέρνει στον Pete από το πουθενά ένα μεγάλο άνοιγμα στη δουλειά του, κι έτσι φυσικά του χαρίζει... το "Atlas Shrugged" της Ayn Rand, για τη θέση της οποίας στη σειρά τα είπαμε αναλυτικότερα τις περασμένες εβδομάδες.
Αν όμως ο Cooper κρατάει στάση υπομονής απέναντι στη μικρή νυφίτσα, ο Don μάλλον υπέμεινε αρκετά, καθώς ρεζιλεύει τον Pete αναθέτοντας τον λογαριασμό του στην άπειρη -και γυναίκα!- γραμματέα του, και το κάνει όσο πιο δημόσια θα ήταν δυνατόν να συμβεί. Η Peggy, που ξεκάθαρα πλέον αποκαλύπτεται από τον Weiner ως ο δεύτερος πόλος στην ηθογραφία που είναι το "Mad Men", φαίνεται να είναι και το πρόσωπο που αφουγκράζεται τον παλμό της κοινωνίας περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον χαρακτήρα αυτή τη στιγμή. Ο alpha male συντηρητισμός βρίσκεται απέναντι στον προοδευτισμό του προ-φεμινισμού, σε μια θεματική που παρακαλεί να εξερευνηθεί διεξοδικά στις επόμενες σεζόν της σειράς.
Υπό αυτή την οπτική, η εγκυμοσύνη της Peggy όχι απλώς είναι καλοδεχούμενη ως ιστορία, αλλά και απαραίτητη στα πλαίσια της ανόδου μιας εργαζόμενης γυναίκας σε μια εχθρική εποχή. Από τον τρόπο που απέστρεψε το βλέμμα της όταν αντίκρυσε το παιδί της, θα θεωρήσω δεδομένο πως το έδωσε κατόπιν για υιοθεσία, και αν ο Weiner τηρήσει το αρχικό του σχέδιο για τη σειρά (κάθε σεζόν θα λαμβάνει χώρα δυο χρόνια μετά την προηγούμενη) τότε περιμένω πώς και πώς την αναπόφευκτη επανένωση. Ο καρπός του παράνομου έρωτά της με τον Pete θα εξελιχθεί άραγε σε ένα νέο Dick/Don ή μήπως η απόφασή της θα είναι ό,τι καλύτερο συνέβη στη σύντομη ζωή του μικρού?
Και καθώς όλα αυτά συμβαίνουν στη δουλειά, τι κάνει η οικογένεια? Ο Don ξεκάθαρα επέλεξε κατ'επανάληψη οτιδήποτε δεν αφορούσε το σπίτι του, και τώρα ήρθε η ώρα να το πληρώσει. Βασίστηκε φυσικά στο οτι είχε παντρευτεί πρακτικά ένα 12χρονο, αλλά η Betty που παντρεύτηκε δεν είναι η ίδια Betty που σηκώθηκε και τα μάζεψε σε αυτό το επεισόδιο. Η ζωή της ήταν τόσο άδεια, που μια αφορμή θα αρκούσε, και ο τρόπος με τον οποίο η φίλη της (η νέα μου τηλε-λατρεία, η Anne Dudek από το "House") θεώρησε απόλυτα φυσιολογικά πως γνωρίζει για τις απιστίες του Don άνοιξε το κουτάκι με όλες τις ενήλικες, άβολες σκέψεις.
Έψαξε γράμματα, πήρε τηλέφωνα, και σε μια φανταστική συμβολική σκηνή, ανοίγεται -οf all people- στο creepy γειτονόπουλο, τον Glenn. Καθώς το 12χρονο μέσα της εξιλεώνεται μιλώντας σε ένα συνομήλικό του (αντί να προσπαθεί εναγωνίως να τα βγάλει πέρα με τις ώριμες γειτόνισσες, σαν τη μητέρα του Glenn καλή ώρα, την οποία η Betty ως αυθεντικό ανώριμο παιδάκι είχε χαστουκίσει στο σούπερ-μάρκετ), μια αναγεννημένη Betty αποφασίζει να αλλάξει τη ζωή της.
Παρουσιάζοντας ανεπανάληπτο self-awareness, ξεφουρνίζει στον ψυχίατρό της όλα όσα εκείνος νόμιζε πως ήταν ανίκανη να καταλάβει για τον εαυτό της και την οικογένειά της, στέλντοντας ταυτόχρονα ένα έμμεσο μήνυμα στον άντρα της. Η συγχρονισμένη εκδίκηση που πήρε από τους δύο controlling άντρες σχηματίζει μια σκηνή τόσο αναπάντεχα έντονη που σχεδόν συναγωνίζεται την έκρηξη δυναμισμού της Peggy κατά τη διάρκεια της πραγματοποίησης του σποτ για το Relaxisizer ή όπως τελικά αποκάλεσαν τον, ερμ, αδυνατιστικό δονητή.
Κι ενώ η μεν Betty το πιθανότερο είναι είτε να επιστρέψει στον Don, είτε να βρει μια ελαφρώς βελτιωμένη εκδοχή του και να συνεχίσει τη ζωή της (γιατί όπως μας δίδαξε και το "Sopranos", οι άνθρωποι δεν αλλάζουν, όχι πραγματικά), η Peggy μας έχει παρουσιάσει μόλις μερικές πρώτες ματιές στον πραγματικό εαυτό της. Η αντίθεση μεταξύ τους, η καρδιά όλου του show. Γιατί, αλήθεια, ποιος τρόπος είναι καλύτερος για να υπογραμμιστεί η πολιτιστική μεταβολή που επιτελέστηκε τη δεκαετία του '60 στην Αμερική, από την άνοδο του φεμινισμού?
Κάτι μου λέει πως ακόμα δεν έχουμε δει τα καλύτερα από αυτή την εκπληκτική νέα σειρά, ειδικά αν ο δημιουργός Matthew Weiner παραμείνει συνεπής στο αρχικό του πλάνο και πραγματοποιήσει το χρονικό άλμα των δύο ετών. Το κομμάτι που κλείνει τη σεζόν μοιάζει μάλιστα να υπονοεί κάτι τέτοιο, κάνοντας πλέον 3 τα μεγαλειώδη season finale της τρέχουσας σεζόν που χρησιμοποιούν τη μουσική του Bob Dylan. ("Battlestar Galactica", "John From Cincinnati" τα άλλα δύο.) Σε κάθε περίπτωση, μέσα από ένα 2008 που θα μας φέρει τις τελευταίες σεζόν για "Wire", "Battlestar Galactica" και "Shield", είμαι εξίσου ανυπόμονος και για τα νέα επεισόδια "Mad Men", μια σειρά που με την ολοκλήρωση της θαυμαστής πρώτης σεζόν της αφήνει πίσω της ένα υπόλοιπο φθινοπωρινής σεζόν να μοιάζει πλέον αποκαρδιωτικά φτωχό.
I'm already counting the days.
